Bạn đang sống chung với đái tháo đường? Hãy tìm hiểu về hạ đường huyết.

Bạn đang sống chung với đái tháo đường? Hãy tìm hiểu về hạ đường huyết. 

TS. BS. Nguyễn Ngọc Tâm 

Phó khoa Nội tiết & Cơ xương khớp, 

BV Lão khoa Trung Ương

 

1. Định nghĩa hạ đường huyết

Hạ đường huyết ở người bệnh đái tháo đường được định nghĩa là khi đường huyết thấp hơn 3,9 mmol/l (70 mg/dl), tuy nhiên các triệu chứng có thể chỉ xuất hiện khi đường huyết xuống thấp hơn nữa, dưới 3,1 mmol/l (55 mg/dL) 1

Chẩn đoán hạ đường huyết được xác định dựa trên nhóm 3 triệu chứng (tam chứng Whipple) gồm: (1) có triệu chứng của hạ đường huyết, (2) xác định được chỉ số đường huyết thấp và (3) các triệu chứng lâm sàng được cải thiện khi chỉ số đường huyết tăng lên. 

Những người có nguy cơ hạ đường huyết cao hơn là: Thay đổi chế độ điều trị (tăng liều thuốc uống hoặc insulin), thay đổi tập luyện tăng cường trong khi chế độ điều trị giữ nguyên, chế độ ăn không đều đặn hoặc bỏ bữa, lam dụng rượu, mắc các bệnh lý cấp tính (sốt, tiêu chảy,…), hay suy thận…Xác định nguyên nhân của các trường hợp hạ đường huyết là vô cùng quan trọng, giúp nhận diện và dự phòng các trường hợp hạ đường huyết tiếp theo. 

 

2. Sự nguy hiểm của hạ đường huyết

    Hạ đường huyết là một tình trạng lâm sàng nguy hiểm. Vì vậy, cần nhận diện sớm và xử trí kịp thời để không gây ra tình trạng tổn thương não 2. Hạ đường huyết không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh, mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống. Thêm vào đó, hạ đường huyết làm gia tăng chi phí trực tiếp cũng như gián tiếp trong điều trị bệnh. Vì vậy, làm tăng thêm gánh nặng y tế - kinh tế - xã hội cho gia đình người bệnh và cho toàn xã hội. Nâng cao nhận thức, phát hiện sớm nguy cơ và phòng ngừa hạ đường huyết vẫn là phương pháp hữu hiệu để giảm thiểu biến chứng của tình trạng này. 

 

3. Những điểm cần lưu ý về hạ đường huyết

Các triệu chứng hạ đường huyết mà người bệnh đái tháo đường có thể nhận biết được bao gồm

- Đói, mệt

- Vã mồ hôi, run tay chân, đánh trống ngực

- Chóng mặt

- Thay đổi cách phản ứng và hành vi, dễ cáu gắt, lo lắng, bồn chồn

- Các triệu chứng của hạ đường huyết nặng như hôn mê, co giật

- Tử vong

Điểm đặc biệt là triệu chứng của hạ đường huyết không phải luôn điển hình. Đôi khi người bệnh không có triệu chứng báo trước nào mà đi thẳng vào hôn mê (gọi là hạ đường huyết không triệu chứng), hay gặp ở bệnh nhân mắc đái tháo đường nhiều năm, đã bị hạ đường huyết nhiều lần, có biến chứng thần kinh, nghiện rượu...

Cần lưu ý là đối với bệnh nhân đái tháo đường chưa được kiểm soát tốt, triệu chứng của hạ đường huyết có thể xuất hiện ngay khi chỉ số đường huyết của người bệnh còn cao, trong hoặc trên ngưỡng bình thường. Đó được coi là tình trạng “giả hạ đường huyết”. Điều này là do tình trạng tăng đường huyết mạn tính gây ra, nó thiết lập nên một “ngưỡng hạ đường huyết” mới mà khi đó các triệu chứng của hạ đường huyết xuất hiện mặc dù chỉ số đường huyết trong/trên giới hạn bình thường. Điều này khiến cho người bệnh lo lắng nhiều hơn, vì vậy cần khẳng định lại tình trạng hạ đường huyết thực sự bằng cách đo chỉ số đường huyết của người bệnh ngay khi có triệu chứng lâm sàng. 

 

 

Tài liệu tham khảo

1.    Mathew P, Thoppil D. Hypoglycemia. StatPearls Publishing, Treasure Island (FL); 2018.

2.    Shafiee G, Mohajeri-Tehrani M, Pajouhi M, Larijani B. The importance of hypoglycemia in diabetic patients. Journal of Diabetes Metabolic Disorders 2012;11(1):1-7.

 

Bài viết nằm trong chương trình đào tạo, cập nhật kiến thức y khoa giữa Đại sứ quán Đan Mạch và Cục Quản l‎ý khám, chữa bệnh, Bộ Y tế với sự hỗ trợ của Novo Nordisk.

 

Bạn đang sống chung với đái tháo đường? Hãy tìm hiểu về hạ đường huyết.

Bạn đang sống chung với đái tháo đường? Hãy tìm hiểu về hạ đường huyết.

Bạn đang sống chung với đái tháo đường? Hãy tìm hiểu về hạ đường huyết.